Latince kökenli bir kelime olan pedodonti, "çocuk dişleri" anlamına gelir. Pedodonti (Çocuk Diş Hekimliği), 0-12 yaş arası çocukların süt ve daimi dişlerinin sağlıklı olarak korunması ve tedavisidir.
Süt dişleri çoğunlukla doğumdan sonraki 6. ayda sürmeye başlar ve toplam 20 süt dişi 2,5 yaşına kadar tamamlanır. Süt dişleri, daimi dişlere göre yapısal ve anatomik farklılıklar göstermekte ve bu farklılıklar onları çürüğe ve aşınmaya karşı daha dirençsiz kılmaktadır. Bu süt dişlerinin en önemli fonksiyonu çocuğun beslenmesi olsa da aynı zamanda konuşma, estetik ve arkasından gelecek daimi dişler için yer tutma görevleri de vardır. Çürüğü bulunan süt dişleri çocukta beslenme esnasında ağrı ve buna bağlı yetersiz beslenmeyi getirirken aynı zamanda çürük süt dişleri boyut kaybına uğrayarak daimi dişler için yeterli yer tutamamaya başlar. Bu da ileride oluşabilecek yer darlığına davetiye çıkartabilmektedir.
6 yaşından itibaren daimi dişler sürmeye başlar ve 12 yaşına kadar olan bu dönemde ağız ortamında hem süt hem daimi dişler bulunmaktadır. Bu karışık dişlenme döneminde ağız ortamında eğer çürüklü süt dişleri var ise, daimi dişler için de çürük riski teşkil eder. Aynı zamanda yeni sürmüş daimi dişlerin tedavileri, olgun daimi dişlerden ayrılabilmekte, bu konu uzmanlık gerektirebilmektedir. Pedodontist, bebeklik döneminden itibaren çocukların hem ağız ve diş sağlığını hem de çene ve yüz gelişimini takip eder, ihtiyaca göre önleyici ve tedavi edici tüm tedavi ve koruyucu uygulamaları gerçekleştirir.
Pedodontist Kimdir?
Diş Hekimliği Fakültelerinde 5 yıllık lisans eğitimlerinin tamamlanmasının ardından Diş Hekimliği Fakültesi Klinik Bilimleri'ne bağlı Pedodonti Anabilim Dalı'nda uzmanlık ya da doktora eğitimi almış diş hekimlerine pedodontist ya da çocuk diş hekimi adı verilmektedir.
Pedodontistler Neler Yapar?
- Çocuklarda diş hekimi korkusu (dental fobi) oluşmamasını sağlar, çocuklar için diş tedavisini keyifli bir oyuna çevirir.
- Çocuğun çürük risk grubunu belirleyerek kişiye özgü koruyucu programlar düzenler.
- Çocuklarda ağız-diş bakımı hakkında hem çocuğu hem aileyi bilgilendirir.
- Çocuğun beslenme alışkanlığını düzenler.
- Diş çürüğü oluşmadan uygulanabilecek koruyucu uygulamaları düzenler ve uygular. (fissür örtücü, flor uygulamaları)
- Süt ve genç daimi dişlerin restoratif ve endodontik tedavilerini yapar. (dolgular, kanal tedavileri, ampütasyonlar)
- Çocuğun çene ve diş gelişiminin düzenli ilerlemesini kontrol eder.
- Koruyucu ortodontik tedaviler yapar.
- Kötü ağız alışkanlıklarının durdurulmasına yönelik tedaviler yapar. (parmak emme, tırnak yeme, kalem ısırma vs.)
- Süt dişlerinin çekimlerini ve gerekli ise yer tutucu ve çocuk protezi yapar.
- Çocuk dental bir travma yaşadıysa bununla ilgili takipleri ve tedavileri yürütür.
- Özel ilgi gerektiren çocukların diş tedavilerini ameliyathane şartlarında sedasyon ya da genel anestezi altında yapar.
Makaleyi Yazan Hekim: Dt. Selin Yıldırım Albat
