Biberon Çürüğü Nedir?
Biberon Emmediği Halde Bebeğimin Dişleri Çürüdü, Sebebi Ne Olabilir?
Eskiden biberon çürüğü diye adlandırılsa da daha güncel tanımlama ile erken çocukluk çağı çürükleri olarak adlandırılır. Erken çocukluk çağı çürüğü bir çocuğun 6 yaş öncesinde süt dişlerinden bir veya daha fazlasında çürük bulunmasıdır. Biberon çürüğü tabirinin kullanılması ile biz çocuk diş hekimlerinin en sıklıkla duyduğu cümle ''biberon emmediği halde bebeğimin dişleri çürüdü'' olur. Ülkemizde de yaygın olarak gördüğümüz erken çocukluk çağı çürüğünün oluşması birçok faktöre bağlıdır. Yanlış ve uzayan biberon kullanımı bunlardan sadece biridir.
Erken Çocukluk Çağı Çürükleri Nasıl Oluşur?
Biberonla ya da anne memesinden direkt alınan süt uykuya geçişle beraber dişlerin yüzeylerinde birikir. Hem anne sütü hem de inek sütü besleyiciliği fazla ve yüksek şeker içeren bir besin türüdür. Uyku sırasında tükürük akışı neredeyse sıfıra düştüğü için dişler temizlenememekte ve ağızda bulunan çürük yapıcı mikroorganizmalar asit oluşturarak çürüğün başlamasına neden olur. Besin maddelerinin dişe temas süresi arttıkça çürük yapma ihtimalinin arttığı unutulmamalıdır. Uyku bunun için çok uygun bir ortam oluşturur. Genellikle ilk süren dişlerden olan ve süt ile en çok fiziksel teması bulunan üst kesici dişler ilk olarak etkilenir. Önlem alınmaması durumunda diğer dişlere yayılır. Ayrıca meyve sularının aynı şekilde verilmesi, yalancı memenin bala ve reçele batırılması, bebeğe şekerli yiyecekler verilmesinin de aynı etkilere sahip olduğu ve oluşan erken çocukluk çağı çürüklerinin şiddetinin ve yaygınlığının artmasına neden olduğu bilinir.
Erken Çocukluk Çağı Çürükleri Nasıl Anlaşılır?
Biberon çürükleri, ilk olarak dişlerin minesinde tebeşirimsi beyaz lekelenmeler ile başlar. Zamanla mineden doku kayıpları görülür ve beyaz tebeşirimsi lekelenmelerin yerini sarı-kahve lekelenmeler alır. Çoğunlukla aile dişlerdeki çürüğü fark ettiğinde çürükler oldukça ilerlemiştir. Bazen de aileler bunları demir lekelenmeleri ile karıştırabilir.
Erken Çocukluk Çağı Çürükleri Sonucunda Neler Yaşanabilir? Tedavi Edilebilir mi?
Çürüklerin ilerlemesi ve sinir dokulara ulaşması ile dişte hassasiyet, ağrı, iltihaplanma meydana gelebilir. Bu çocuğun doğru beslenememesine, uyku bozuklukluklarına dolayısı ile hem çocuğun hem de ailenin yaşam kalitesinin etkilenmesine neden olur. Ön bölgedeki çürükler estetik açıdan da kötü gözüktüğü için sosyalleşme sırasında çocuğa sıkıntı verebilir. Erken diş kayıpları sonucu, ağız içinde yer kayıpları ve maloklüzyon dediğimiz çene kapanış bozuklukları meydana gelebilir. Bu çürükler çocuğun yaş ve uyum durumuna göre klinikte klasik yöntemlerle ya da genel anestezi altında tedavi edilebilir.
Erken Çocukluk Çağı Çürüklerini Önlemek Mümkün müdür?
- İlk diş çıktıktan ortalama 6 ay sonra çocuk diş hekimi ziyareti ile beslenme, ağız bakımı gibi konularda bilgi alınmalıdır. İlk muayeneden sonra da diş hekiminizin belirlediği aralıklarda kontrole gidilmelidir. Gerekli durumlarda koruyucu uygulamalardan yararlanılmalıdır.
- Bebeğin ağızda biberon ile uyumasına izin verilmemelidir. Biberonla süt içtikten sonra mutlaka su içmesi sağlanmalıdır.
- Besleyici değerini arttırmak ya da çocuğun sakinleşmesini kolaylaştırmak için süte bal, pekmez gibi tatlandırıcılar eklenmemelidir.
- Ailelerin; ilk diş çıkmasından itibaren çocuklarının ağız bakımlarını düzenli bir şekilde yapmaları gerekir. Fırçalama yapılamadığı durumlarda parmağa sarılmış tülbent ya da parmak fırçalarından destek alınmalıdır.
- Ailelelerin ve çocuğa bakım veren kişilerin kendi ağız bakımına dikkat etmeleri gerekir. Bebeğin emziğinin ya da kaşığının bakım veren kişi tarafından ağza sokularak temizlenmesinin engellenmesi gerekir. Çürük yapan mikroorganizmaların geçişi sıklıkla bu yollarla olur.
- 12-15 aydan sonra gece beslenmesinin düzenlenmesi gerekir. Bunun için de hekim, aile işbirliği çok önemlidir.
- Çocuğun beslenmesinde mümkün olduğu kadar şekerli gıdalardan uzak durulmalıdır.
Makaleyi Yazan Hekim: Dt. İrem Birinci
