Çocuğumun Dişleri Renklendi!
Diş renklenmeleri kalıcı dişlerde veya süt dişlerinde görülebilmektedir. Özellikle ön dişlerdeki renklenmeler hem ebeveynlerde hem de çocuklarda estetik kaygıya sebep olmaktadır. Günümüzde çocuk ve ergenlerde görsel algının giderek artması sebebiyle kimi zaman psikolojilerinin olumsuz etkilenmesine, özgüven eksikliğine ve sosyal çevreden soyutlanmalara neden olabilmektedir.
Renklenmeler kahverengi - siyah, sarı - turuncu, veya yeşil - gri renklerde görülebilir. Zaman zaman çürük görüntüsü ile karıştırılabilen bu renklenmelerin sebebinin belirlenmesi, tedavisi ve gerekli önlemlerin alınması konusunda en kısa zamanda bir çocuk diş hekimliği uzmanına danışılmalıdır.
Dişlerde Renklenmeler Neden Olur?
Renklenmelerin pek çok nedeni olabilmekle beraber en sık rastlanan nedenler; ağız hijyeninin yetersiz olması, demir ilaçlarının kullanımı ve bazı renk veren bakterilerin ağız içinde artmasıdır.
Siyah - Kahverengi Renklenmeler Neden Olur?
Çocuklarda en sık rastlanılan renklenmelerdir. Ülkemizde 5 ila 13 yaş arası çocuklarda yapılan çalışmalarda bu tip renklenmelerin görülme sıklığı yaklaşık olarak %17 olarak hesaplanmıştır. Yani okul çağındaki yaklaşık her beş çocuktan birinde bu durum gözlenmektedir. Genel olarak diş etlerine yakın bölgelerde, diş etine paralel şekilde, noktasal veya bant formunda görülmektedir. Sıklıkla tükürüğün yıkayıcı etkisinden faydalanamayan üst ön dişlerde görülür. Renk veren bakterilerin ağız içindeki artışına bağlı olarak görülmektedir. Bu bakteriler kromojen bakteri olarak adlandırılmaktadır. Kromojen bakterilerin ürettiği kimyasallar tükürük ya da diş eti sıvısının içeriğindeki demir ile birleştiği taktirde bu tip renklenmeler meydana gelmektedir. Dolayısı ile demir içeren ilaçların kullanımı renklenme görülme ihtimalini artırmaktadır.
Gri - Yeşil Renklenmeler Neden Olur?
Gri, kahverengi veya yeşil renklerde görülebilen bu tip diş renklenmelerine genellikle üst çene ön süt dişlerinde rastlanılmaktadır. Erkeklerde kızlardan iki kat daha fazla görülen bu tip renklenmenin sebebi, süt dişlerinin sürmesi esnasında diş yüzeylerinde kalan doku artıklarıdır. Diş yüzeylerini saran ve Nasmyth zarı adı verilen bu yapının zamanla parçalanarak diş yüzeyinden tamamen uzaklaşmadığı durumlarda, kromojen bakterilerin bölgede üremesi sonucunda bu tip renklenmeler meydana gelmektedir.
Sarı - Turuncu Renklenmeler Neden Olur?
Ağız hijyeninin yetersiz olduğu durumlarda, diş etine yakın bölgelerde görülen renklenme tipidir. Üst veya alt ön dişlerde daha sık gözlenmektedir. Beslenme bozukluğu olan çocuklarda genellikle bu tip renklenmeye rastlanılmaktadır.
Diş Renklenmeleri Nasıl Tedavi Edilir?
Dış kaynaklı renklenmelerin nedeni ve türü belirlendikten sonra tedavisi yapılabilir. Genellikle fluorid içeren patlarla detaylı bir temizleme (politür) ile renklenmeler giderilebilmektedir. Bazı durumlarda ultrasonik temizleme cihazlarına da başvurulabilir. Ancak tedavinin etkili olabilmesi için devamında günlük ağız bakımına özen gösterilmelidir. Renklenmeye neden olan faktörlerin ortadan kaldırılması için gerekli öneriler hekiminizce ayrıntılı şekilde verilecektir.
Nasıl Önlem Alabilirim?
- İlk olarak çocuğun ağız hijyeni en iyi şekilde sağlanmalıdır. Kontrol muayenelerinde, yaşlara göre ağız bakımının ne şekilde yapılacağının bilgisi ayrıntılı şekilde verilecektir.
- Ebeveynlerden veya kardeşlerden bakteriyel geçişin olmaması için yeme-içmede ortak eşyalar kullanılmamalı, emzik veya biberonun hijyenine dikkat edilmelidir.
- Çocuğun dudaktan öpülmesi gibi alışkanlıklar da renklenme yapan bu bakterilerin bulaşmasına neden olacaktır.
- Demir preparatları sebebiyle oluşan renklenmelerin tekrar oluşmaması için ilaç verildikten hemen sonra su içirilmeli veya ağız çalkatılmalı, ardından dişler fırçalanmalıdır.
- Hekiminiz ile görüşüp, ilacın değişiminin mümkün olup olmadığı danışılabilir.
Renklenme mi, Çürük mü?
Özellikle siyah renklenmelerde bu iki durumun görüntüsü sıklıkla birbiriyle karıştırılabilmektedir. Özellikle hassasiyet veya ağrı söz konusu olduğunda en kısa sürede bir çocuk diş hekimliği uzmanına başvurmanız gerekmektedir. Çürük tedavisi gereken durumlar söz konusu olabilir.
Peki Dişin İçindeki Renklenmeler İçin Ne Yapılmalı?
Bahsettiğimiz dış kaynaklı renklenmeler dışında, kimi zaman dişin iç yapısında da farklı renklenmeler görebilmekteyiz. Bu renklenmeler kullanılan ilaca (özellikle tetrasiklin), yüksek oranda fluor alımına, genetik rahatsızlıklara veya başka sebeplere bağlı olarak gelişebilmektedir. Tanı ve tedavi amaçlı ayrıntılı muayene gereklidir.
Makaleyi Yazan Hekim: Dt. İdil Kızılırmak
