Çocuklarda diş tedavisi süreci, her zaman kolay ilerlemeyebilir. Özellikle yaşça küçük, kaygı düzeyi yüksek ya da özel gereksinimi olan, dolayısıyla iş birliği kurmakta zorlanan çocuklar için diş tedavileri daha kapsamlı bir yaklaşım gerektirebilir.
Böyle durumlarda genel anestezi altında diş tedavisi hem çocuk hem de hekim için süreci daha güvenli ve konforlu hale getirir. Peki hangi durumlarda genel anestezi tercih edilir, ne kadar güvenlidir ve ailelerin bu konuda bilmesi gerekenler nelerdir?
Genel Anestezi Altında Diş Tedavisi Nedir ve Neden Tercih Edilir?
Genel anestezi altında diş tedavisi, hastanın hastane ortamında, anestezi uzmanı ve ekibi tarafından tamamen uyutulduğu ve diş hekiminin de diş tedavilerini hasta uyurken tamamladığı tedavi şeklidir. Bu esnada hasta herhangi bir ağrı, ses ya da basınç hissetmez.
Küçük çocuklarda lokal anesteziyle yapılacak işlemler sırasında çocuk her zaman tedaviye gerekli uyumu gösteremeyebilir. Bu durum hem yapılacak işlemi riske atar hem de çocuk için travmatik bir deneyime dönüşebilir. Genel anestezi ile işlemler hem aile ve çocuk için daha konforlu bir şekilde gerçekleşirken, hem de tedavilerin ideal bir şekilde tamamlanması sağlanır. Tüm işlemlerin tek seansta tamamlanmasıyla, ağızdaki tüm çürük ve enfeksiyon odakları temizlenir ve hastalar ağrılarından tek seferde kurtulmuş olur.
Hangi Durumlarda Çocuklar İçin Genel Anestezi Gerekli Olur?
Hekiminiz ilk muayeneden itibaren aslında çocuğunuzu sistemik durumu, yaşı ve yaşına göre bu işlemleri kaldırıp kaldıramayacağı, ağrı durumu ve çürüklerin şiddeti gibi pek çok faktöre göre değerlendirerek genel anestezi gerekliliğine karar verir.
Bazen bu ilk seanstan belli olurken bazen de yaşına göre birkaç seans çocuğun koltuğa alışıp alışamayacağının değerlendirilmesi gerekebilir. Burada hekim ve ailenin iş birliği içinde olması ve hekiminizin önerdiği işlem sırası ile ilerlemek çocuğunuzun alışma sürecini kolaylaştıracaktır. Ancak bu denemelere rağmen uyum sağlanamıyorsa ya da herhangi başka bir sebeple koltukta diş tedavisi yapılamıyorsa o zaman genel anestezi sıklıkla uyguladığımız güvenli bir yöntemdir.
Genel anestezi, her çocuk için rutin olarak tercih edilmez. Ancak aşağıdaki gibi durumlarda, diş tedavisinin etkin ve sağlıklı bir şekilde tamamlanabilmesi için kaçınılmaz bir ihtiyaç haline gelir:
- Çok küçük yaşta olup iş birliği kurulamayan çocuklar
- Zihinsel ya da fiziksel engeli bulunan çocuklar
- Şiddetli öğürme refleksi nedeniyle klinikte işlem yapılamayan hastalar
- Erken çocukluk çağı çürüğü gibi yoğun ve yaygın çürük varlığı nedeniyle çok sayıda işlem yapılması gereken ama klinik ortamda yeterli kooperasyon sağlanamayan çocuklar
- Aşırı dental fobisi olan çocuklar
- İleri cerrahi işlemler gereken durumlar
- Herhangi bir sistemik hastalık nedeniyle genel anestezi altında diş tedavisinin tıbbi riskleri azalttığı durumlar (çeşitli alerjik reaksiyonlar, kalp hastalıkları)
- Farklı bir şehirde ya da yurt dışında yaşayan ve tedavilerin tek seansta tamamlanması gereken hastalar
Genel Anestezi Uygulaması Çocuklar İçin Güvenli Midir?
Günümüzde modern anestezi teknikleri ve donanımlı ekipmanlar sayesinde genel anestezi, çocuklar için son derece güvenli bir prosedürdür. Burada önemli olan tedavinin tam teşekküllü hastanelerde ve alanında uzman hekimler tarafından gerçekleştiriliyor olmasıdır.
Çocuğun operasyona hazırlanması, uyutulması, operasyon sırasındaki takibi, uyandırılması ve toparlanma süreci sürekli olarak anestezi uzmanı ve ekibi tarafından kontrol edilirken, diş tedavileri de çocuk diş hekimi tarafından tamamlanır. Modern tıbbi ekipmanlar kullanılarak ve uzman sağlık ekibi gözetiminde gerçekleştirilen tedavi süreci çocuğunuz için en güvenli ve konforlu ortamı sunmaktadır.
Genel anestezi altında diş tedavisi, anestezi uzmanı uygun görürse 1 yaşından itibaren (sıklıkla 2 yaş sonrası) uygulanabilir. Her operasyon gibi tedavi süresi yapılacak işlem sayısına ve işlemlerin derinliğine göre değişmektedir. Özellikle çok sayıda ve şiddetli çürükler olduğunda tedavi süresi uzayabilmektedir.
Genel Anestezi Öncesi Nasıl Hazırlık Yapılır?
Genel anestezi öncesi çocuğun sağlık durumu ve genel anesteziye uygunluğu anestezi uzmanı tarafından mutlaka detaylı bir şekilde değerlendirilmelidir. Anestezi uzmanı operasyon öncesinde çocuğu muayene eder ve gerekli kan tahlillerini ister, çocuğun sistemik durumu nedeniyle gerekli gördüğü durumlarda diğer hekimlerden de konsültasyon isteyerek operasyonun uygunluğuna karar verir.
Operasyon kararı alındığında, işlem öncesinde çocuğun en az 6-8 saat aç ve susuz olması gerekir. Aynı zamanda operasyon zamanı çocuğun grip, boğaz akıntısı gibi semptomları olmaması da önemlidir. Bu hazırlıklar hem operasyonun güvenliğini sağlar hem de olası riskleri minimuma indirir.
İşlem Sonrası İyileşme Nasıl Olur? Ailelerin Dikkat Etmesi Gerekenler Nelerdir?
İşlem sonrasında çocuklar 2-3 saat gözlem altında tutulup, genel durumu kontrol edildikten sonra taburcu olurlar. İlk birkaç saat uyku veya sersemlik hali, mide bulantısı, baş dönmesi gibi yan etkiler görülmesi normaldir. Bu etkiler kısa sürede geçer. Genel anestezi sonrası nadiren de olsa alerjik reaksiyonlar gelişebilir. Ebeveynler bu tür belirtileri izlemeli ve gerekli durumlarda diş hekimine veya anestezi uzmanına başvurmalıdır. Genellikle 24 saat içinde çocuk normal hayatına döner. Hekimler, iyileşme süreci boyunca dikkat edilmesi gerekenleri aileye detaylı şekilde anlatacaktır. Eve dönünce çocuk bol sıvı almalı, yumuşak gıdalar tüketmelidir.
İşlem sonrası ailelerin dikkat etmesi gereken en önemli nokta çocuklarının ağız hijyenlerine ve beslenmelerine özen göstermek ve senede en az iki kez çocuk diş hekimi kontrollerini atlamamaktır. Ebeveynlerin çocuklarının diş fırçalamalarına 7-8 yaşlarına kadar destek olması, ağız hijyeninin doğru sağlanabilmesi ve yeni çürük oluşumunun önüne geçebilmek için oldukça önem taşımaktadır. Özellikle genel anestezi ile diş tedavisi yaptırmış çocuklarda, çürük oluşumunun tekrarlamamasını sağlamak için hekiminizin önereceği aralıklarla kontrole gidilmesi ve gerekli koruyucu uygulamaların yapılarak ağız ve diş sağlığının idame ettirilmesi gerekmektedir.
Genel Anestezi ile Yapılan Çocuk Diş Tedavileri Nelerdir?
Genel anestezi altında yapılabilecek başlıca çocuk diş hekimliği işlemleri şunlardır:
- Çoklu dolgu ve kanal tedavileri
- Diş taşı temizliği
- Diş çekimleri
- Zirkonyum ya da paslanmaz çelik kaplamalar
- Kist operasyonu gibi ileri cerrahi işlemler
- Yer tutucu ya da ortodonti uygulamaları
- Koruyucu uygulamalar
- Diş travmalarının tedavisi
Yani genel anestezi uygulamaları ile çocukların ağız sağlığına dair uygulanan tüm işlemler tek seansta güvenli bir şekilde gerçekleştirilebilir.
Eğer çocuğun diş tedavileri için gerçekten ihtiyacı varsa, genel anestezi uygulaması endişelenilecek bir prosedür değildir. Hatta çürükler ve ilerleyen enfeksiyonlar nedeniyle çocuklarının yaşayacağı sağlık problemlerinin çözümü için ailelere çok güvenli bir yol sunmaktadır. Dentgroup Kids olarak, genel anestezi uygulamalarını uzman ekibimizle birlikte titizlikle planlıyor, çocuğunuz için hem güvenli hem de travmasız bir deneyim sunmayı amaçlıyoruz.
Makaleyi Yazan Hekim: Dr. Dt. Pırıl BAŞARAN KIRMIZI